1947 ആഗസ്ത് 15-ന് അർദ്ധരാത്രി ക്ലോക്ക് അടിച്ചപ്പോൾ, കൊളോണിയൽ ഭരണത്തിൽ നിന്നുള്ള സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ ആഘോഷ ആർപ്പുവിളികൾ . നൂറിലധികം വർഷത്തെ ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനി ഭരണത്തിനും 90 വർഷത്തെ അധിക ബ്രിട്ടീഷ് രാജിനും ശേഷം ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡം ഒടുവിൽ സ്വാതന്ത്ര്യം നേടി. വർഷങ്ങളോളം നീണ്ടുനിന്ന കൊളോണിയൽ വിരുദ്ധ പോരാട്ടത്തിൻ്റെ കിരീടവിജയത്തിന്റെ നിമിഷമാകേണ്ടിയിരുന്നത് സങ്കൽപ്പിക്കാനാവാത്ത അക്രമവും രക്തച്ചൊരിച്ചിലുമാണ്.
ഏറ്റവും ഭയാനകമായ പെരുമാറ്റത്തിൽ രണ്ട് ദശലക്ഷം ആളുകൾക്ക് ജീവൻ നഷ്ടപ്പെട്ടു. മരിച്ചവരും ശിരഛേദം ചെയ്യപ്പെട്ട ശരീരങ്ങളും റോഡുകളുടെ വശങ്ങളിൽ ചിതറിക്കിടക്കുന്ന കൈകാലുകളും മനഃപൂർവമായ ബലാത്സംഗവും കൊള്ളയടിക്കലും നിറഞ്ഞ ട്രെയിനുകൾക്ക് ഇരുണ്ട ഭൂപ്രകൃതി നിശബ്ദ സാക്ഷ്യം വഹിച്ചു. ഏകദേശം 14 മില്യൺ അഭയാർത്ഥികളെ ഈ പേടിസ്വപ്നത്തിനായി തയ്യാറാക്കാൻ കഴിയുമായിരുന്നില്ല. 1947-ലെ ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തെ ഹിന്ദു ഭൂരിപക്ഷ ഇന്ത്യ, മുസ്ലീം ഭൂരിപക്ഷമുള്ള പാകിസ്ഥാൻ എന്നിങ്ങനെ സ്വതന്ത്ര രാഷ്ട്രങ്ങളാക്കി വിഭജിച്ചപ്പോൾ മനുഷ്യ ചരിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ കൂട്ട കുടിയേറ്റവും മുമ്പ് അപൂർവ്വമായി കണ്ടിട്ടുള്ള അക്രമവും ഉണ്ടായി. പഞ്ചാബ്, ബംഗാൾ പ്രവിശ്യകൾ ഫലത്തിൽ പകുതിയോളം ഹിന്ദുക്കളും സിഖുകാരുമായി വിഭജിക്കപ്പെട്ടതിനാൽ, ഏഴ് ദശലക്ഷം മുസ്ലീങ്ങളും അയൽ രാജ്യത്ത് സ്വയം കണ്ടെത്തി. അവർ “വീട്ടിലേക്ക്” മടങ്ങുമെന്ന് വിശ്വസിച്ചു, പല കുടുംബങ്ങളും തങ്ങളുടെ അവശ്യ സാധനങ്ങൾ പാക്ക് ചെയ്യുന്നതിനു മുമ്പ് തങ്ങളുടെ വിലപിടിപ്പുള്ള വസ്തുക്കൾ ഉപേക്ഷിച്ച് ഇന്ത്യയിലേക്കോ പടിഞ്ഞാറ് അല്ലെങ്കിൽ കിഴക്കൻ പാകിസ്ഥാനിലേക്കോ (ഇപ്പോൾ ബംഗ്ലാദേശ്) ട്രെക്ക് ചെയ്യാൻ തുടങ്ങുന്നു. പലരും അത് ഒരിക്കലും നേടിയിട്ടില്ല.
നൂറ്റാണ്ടുകളായി ആപേക്ഷിക സമാധാനത്തിന് ശീലിച്ച അയൽ സമൂഹങ്ങൾക്ക് എങ്ങനെയാണ് പെട്ടെന്ന് പരസ്പരം അക്രമാസക്തമായത്? 1947 ജൂലൈ 15-ന് ബ്രിട്ടീഷുകാർ അധികാരം കൈമാറാനുള്ള തീരുമാനത്തെ ഒരു മാസത്തിനുശേഷം 1947 ഓഗസ്റ്റ് 15 ന്, പ്രതീക്ഷിച്ചതിലും പത്ത് മാസം മുമ്പ് കുറ്റപ്പെടുത്താം. ദക്ഷിണേഷ്യയുടെ എല്ലാ അതിർത്തികളും വീണ്ടും വരയ്ക്കാൻ അഞ്ച് ആഴ്ച മാത്രം സമയം നൽകിയ, ഇന്ത്യയെ കുറിച്ച് അടിസ്ഥാന അറിവില്ലാത്ത, ബ്രിട്ടീഷ് അഭിഭാഷകനായ സർ സിറിൽ റാഡ്ക്ലിഫ് സൃഷ്ടിച്ച അതിരുകൾ തിടുക്കത്തിൽ വരച്ചതിനെ കുറ്റപ്പെടുത്താം. ഹിന്ദു-മുസ്‌ലിം ദേശീയതയുടെ ഉയർച്ചയോടൊപ്പമോ ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ ഭിന്നിപ്പിച്ച് ഭരിക്കുന്ന നയങ്ങളോ ഉണ്ടായിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന ശത്രുതാപരമായ വാചാടോപങ്ങളെ ഒരാൾക്ക് കുറ്റപ്പെടുത്താം.
വിഭജനത്തിന്റെ ജനപ്രീതിയാർജ്ജിച്ച ആഖ്യാനം ഈ ഓരോ ഘടകങ്ങളും ഊന്നിപ്പറയുകയും അക്രമത്തെ അയൽവാസികൾക്കെതിരെ തിരിയുകയും ആയുധധാരികളായ യുവാക്കളുടെ കൂട്ടം തങ്ങളുടെ അടുത്ത ഇരകളെ തേടുന്ന വർഗീയ ഉന്മാദത്തിന്റെ മൂർദ്ധന്യത്തിലും വ്യത്യസ്‌തമായ കാഴ്ചപ്പാടുകൾ നൽകുകയും ചെയ്യുന്നു. അവ അർത്ഥമാക്കാൻ പ്രയാസമുള്ള ഒരു കാലഘട്ടത്തെ പ്രകാശിപ്പിക്കാൻ സഹായിക്കുക മാത്രമല്ല, വിഭജനത്തിന്റെ ജനപ്രിയ ആഖ്യാനങ്ങൾക്ക് വെല്ലുവിളി നൽകുകയും ചെയ്യുന്നു. കൂടുതൽ പണ്ഡിതന്മാരും വിദ്യാർത്ഥികളും സാധാരണക്കാരും ഈ അഭിമുഖങ്ങളിൽ പ്രവർത്തിക്കുമ്പോൾ, വിഭജനത്തിന്റെ രാഷ്ട്രീയ പ്രവർത്തനങ്ങളെ ജീവിച്ച മനുഷ്യാനുഭവങ്ങളുമായി സന്തുലിതമാക്കുന്ന പുതിയ ചരിത്രങ്ങൾ എഴുതപ്പെടുമെന്നാണ്.
ഈ വിഭജന ഓർമ്മകൾ, അഭിമുഖങ്ങളുടെ ഈ ശേഖരത്തിൽ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നത് പോലെ, നമ്മുടെ മാനവികതയുടെ ദുർബലതയെ അടിവരയിടുന്നു, നമുക്ക് വീഴാനും കയറാനും കഴിയുന്ന ആഴങ്ങളുടെയും ഉയരങ്ങളുടെയും. ഈ വ്യക്തിഗത കഥകൾ വിഭജനത്തിന്റെ ജീവിതാനുഭവങ്ങളെക്കുറിച്ച് കൂടുതൽ മനസ്സിലാക്കാൻ സഹായിക്കുമെന്ന് മാത്രമല്ല, അതിർത്തികളുടെ എല്ലാ വശങ്ങളിൽ നിന്നുമുള്ള കഥകളെ ബന്ധിപ്പിക്കുന്നതിനും നമ്മുടെ പൊതുതകൾ നമ്മുടെ വ്യത്യാസങ്ങളേക്കാൾ വലുതാണെന്ന് ഓർമ്മിപ്പിക്കുന്നതിനും സഹായിക്കുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു.